Przeczytaj część pierwszą …

Rodzaje hyperkeratoz, które usuwane są w gabinecie podologicznym:

• odciski
• modzele
• nadmierne rogowacenie i zespół pękających pięt
• rogowiec

ODCISK (clavus)

Zmiany będące reakcją obronną skóry na bodźce zewnętrzne. Powstają na skutek nadmiernego wytwarzania  komórek warstwy rogowej naskórka. Powstaje bariera uniemożliwiająca fizjologiczną migrację nowych komórek, a co za tym idzie dochodzi do pozostawania korneocytów w niższych warstwach skóry.

Odciski są wyniosłymi zgrubieniami naskórka o kształcie okrągłym, podłużnym lub nieregularnym. Cechą wyróżniającą odciski jest obecność rdzenia, czyli twardego czopu rogowego, zlokalizowanego najczęściej centralnie.

Trzpień odcisku często sięgając  głęboko (nawet do okostnej), drażni zakończenia nerwowe dając uczucie bólu.

Lokalizacje odcisku:

• palce stóp (okolica grzbietowa stawy międzypaliczkowe; boczna i przyśrodkowa powierzchnia palców w miejscu stykania się skóry Clavus mollis; okolica podeszwowa palca – Clavus appex)
• przodostopie (głowy kości śródstopia)
• wały paznokciowe (clavus sulcus)
• przestrzenie podpaznokciowe (clavus subungualis)

Rodzaje odcisków:

Clavus durus (Cd) – zbudowany jest ze zwartej i twardej masy ułożonej warstwowo (nawet do 200 warstw), zawierający jądro.

Clavus mollis (Cm) – to inaczej odcisk miekki.

Clavus vascularis (Cv) – to odcisk z zawartością drobnych naczyń krwionośnych.

Clavus neurovascularis (Cnv) – odcisk nerwowo – naczyniowy.

Clavus neurofibrosis (Cnf) – odcisk nerwowo – włóknisty.

Clavus papilaris (Cp) – to odcisk brodawkowy. Często się powtarza.

Clavi miliares (Cmil) – odciski mnogie.

MODZELE (callus)

Zmiana skórna powstająca, podobnie jak odcisk, na skutek permanentnego tarcia i ucisku w okolicach wyniosłości kostnych. Modzel ma stałą i spójną konsystencję; barwę żółtawą i nie ma rdzenia (jak odcisk). Dolegliwości bólowe mogą pojawiać się w czasie chodzenia i wiąże się to z uciskiem niżej leżących unerwionych struktur. Ból bywa także następstwem pękania modzela.

Lokalizacje modzeli:

• palce stóp (okolica grzbietowa i podeszwowa oraz boczna)
• pięta
• przodostopie
• boczna krawędź stopy

RÓŻNICOWANIE ODCISKÓW I BRODAWEK WIRUSOWYCH

ODCISK	BRODAWKA WIRUSOWA
Gładka powierzchnia	Powierzchnia szorstka – brodawkująca
Lokalizacja w punktach podparcia	Lokalizacja dowolna
Bolesność uciskowa	Bolesność uciskowa
Brak krwawienia podczas usuwania	Krwawienie przy małych urazach
Jednolita powierzchnia	Często widoczne czarne punkty – powierzchnia mozaikowa
Brak objawu Koebnera	Dodatni objaw Koebnera
Nie występują u dzieci	Często występują u dzieci

Dr n.med. Danuta Nowicka ”Dermatologia. Ilustrowany podręcznik dla kosmetologów”, Wrocław 2014

NADMIERNE ROGOWACENIE I ZESPÓŁ PĘKAJĄCYCH PIĘT

Przerośnięta żółto-szara warstwa rogowa pięt jest zazwyczaj sucha, łuszczy się i często pęka. Pęknięcia mogą być rysami, szczelinami, bądź nawet głębokimi rozpadlinami w  suchym przerosłym naskórku.

W zależności od postaci klinicznej wyróżniamy:

• pęknięcia wilgotne
• suche pęknięcia

PĘKNIĘCIA WILGOTNE wiążą się z maceracją na skutek nadpotliwości lub długotrwałego kontaktu z wodą. Każde pęknięcie skóry staje się wrotami infekcji. Zakażenie rany noże być przyczyną, a także skutkiem wysięku.

SUCHE PĘKNIĘCIA są następstwem przesuszenia (uszkodzony płaszcz hydrolipidowy) i utraty elastyczności skóry. Suche pęknięcia z małych rys mogą przechodzić w głębokie, krwawiące rany.

ROGOWIEC

Choroba genetyczna cechująca się hyperkeratynizacją skóry i paznokci. Jest to pogrubienie ograniczone do powierzchni dłoniowych i podeszwowych, pojawiające się zwykle z powodu mutacji.

GŁÓWNE OBJAWY ROGOWCA:

• nadmiernie zrogowaciały naskórek
• żółte lub woskowe zabarwienie skóry
• zgrubiałe i przerosłe płytki paznokciowe

Odmiany rogowca

Unna-Thost pojawia się ok. 1-2 roku życia. Zmiany rogowe są symetryczne, występuje nadpotliwość dłoni i stóp.

Keratoma disseminatum pojawia się po 20 roku życia. Charakteryzuje się drobnymi, rozsianymi wykwitami. Z wiekiem  może ich przybywać.

Keratoma trnsgrediens et progrediens pojawia się w pierwszych miesiącach życia. Ogniska hyperkeratotyczne  występują poza dłońmi i stopami i najczęściej znajduję się na łokciach i kolanach.

METODY USUWANIA HYPERKERATOZ

Farmakologiczne

ogólne:

• retinoidy (leczenie rogowca)
• suplementacja witaminowo-minerałowa
• leki o działaniu uzależnionym od współistniejącego schorzenia

miejscowe:

• preparaty zawierające kwas salicylowy (2-50%)
• preparaty zawierające mocznik (20-50%)

Podologiczne

są to specjalistyczne działania, mające na celu mechaniczne usuwanie zrogowaceń. Dobór metody uzależniony jest od rodzaju i rozległości hyperkeratoz. Zazwyczaj jest to długofalowa terapia obejmująca systematyczne zabiegi w gabinecie pielęgnacji stóp oraz edukację klienta, a także właściwe postępowanie domowe.

Paramedyczne i/lub domowe

są to metody wykorzystywane samodzielnie przez klientów. Zaliczyć tu można zarówno preparaty i środki dostępne bez recepty w aptekach oraz drogeriach, jak i sposoby zasłyszane lub znalezione, np. w internecie. Chęć uzyskania szybkiego efektu, a także niewłaściwe wykorzystanie metody prowadzi do  licznych powikłań.

Narzędzia i środki stosowane w podologii w procesie usuwania hyperkeratoz:

• frezarka
• dłuta i skalpele
• pilniki kątowe
• frezy diamentowe oraz pokrywane węglikiem spiekanym
• inne frezy ścierne (kapki)
• preparaty zmiękczające do zastosowań profesjonalnych (płyny, żele, pianki)
• preparaty pielęgnacyjne (gabinetowe i do pielęgnacji domowej)
• opatrunki
• ortozy i odciążenia gotowe oraz indywidualne

Profilaktyka przy hyperkeratozach:

• systematyczne wizyty w gabinecie podologicznym
• dobór właściwego obuwia i/lub wkładek
• przestrzeganie zaleceń specjalisty
• właściwa pielęgnacja domowa – stosowanie zaleconych kosmetyków oraz unikanie samodzielnych „operacji”
• leczenie schorzeń współistniejących

 

Iga Misiak-Stodulska
Specjalistyczny Gabinet Kosmetyczno-Podologiczny
I-KOSMETYKA
www.ikosmetyka.eu
Sieradz