Poniżej zamieszczamy pierwszy z serii artykułów dotyczących funkcji, fizjologii oraz patologii narządu ruchu.
Jako wstęp do w/w serii, zaczynamy od podstaw dotyczących roli stopy. Co tydzień, przez 6 kolejnych tygodni będziemy zamieszczać kolejną część, w której znajdzie się opis różnych wad stóp.
Ostatecznie dziś rozpoczęty temat pn. „Rola stopy i wady stóp” zamknie się w siedmiu częściach.
To jednak tylko początek 🙂
Planowane są kolejne grupy tematyczne:
II – Wady kolan i ich wpław na stopy. III – Miednica. Jak łuki stopy łączą się z miednicą. IV – Taśmy anatomiczne w ciele człowieka, a rola stóp. V – Rehabilitacja stóp – rehabilitacją całego aparatu ruchu. VI – Zaopatrzenie stopy, a jej wpływ na cały aparat ruchu.
Wszystkie powyższe zawdzięczamy naszemu nowemu teamowi autorów z firmy Spondylus i Podologia.pl
Rola stopy i wady stóp – część 1
…zanim wejdziemy w rozważania nt. stopy, jej dolegliwości i refleksji medycznych nt. jej zachowań (prawidłowych bądź nie), nie bądźmy opieszali, powtórzmy wiedzę nt. budowy, a w zasadzie jej złożoności, poruszania się i powiązań z całym aparatem ruchu człowieka.
ROLĄ STOPY JEST:
stabilne podparcie, amortyzacja, lokomocja… czyli ruch (chód, bieg)
Nasza stopa, biomechaniczna machina, której zadaniem jest nie tylko dźwiganie ciężaru ciała w pozycji statycznej. Jest nim również jej wielokierunkowe przemieszczanie się podczas ruchu: chodu, biegu, skoków, wślizgów, hamowania, reakcji podczas sytuacji niestabilnych. Zadaniem stopy jest również amortyzacja wstrząsów. Dlatego w leczeniu, rehabilitacji i pielęgnacji stóp najważniejszym zadaniem jest przywracanie jej funkcjonalności, która decyduje w konsekwencji o jakości naszego aktywnego życia.
DLACZEGO STOPA JEST TAK SKOMPLIKOWANYM „TWOREM”?
Zbudowana z 26 kości, które łączą się ze sobą tzw. układem torebkowo – więzadłowym:
33 stawy
107 więzadeł – które odgrywają bardzo ważną rolę w ustawieniu stopy
przyczepy 20 mięśni: zginających podeszwowo stopę, prostowników, zginających stopę grzbietowo (przebieg po stronie przedniej goleni), mięśni strzałkowych nawracających stopę (przebieg za kostką boczną), odwracających stopę (przebieg od tyłu kostki przyśrodkowej)
… można się tylko domyśleć, jak muszą zmieniać swoje ustawienia, w sytuacji kiedy niesiemy ciężką torbę na jednym ramieniu – lub kiedy mamy nadwagę – kiedy dojdzie do urazu i chodzimy o kulach …
JAK PODPIERA NAS NASZA STOPA?
Trzeba wiedzieć, że:
Stopa prawidłowa ma trzy punkty podporu
1 – guzowatość kości piętowej
2– I głowa kości śródstopia
3 – V głowa kości śródstopia
Stopa prawidłowa tworzy więc trzy łuki:
1 – 2 – łuk przyśrodkowy – dynamiczny – który przebiega od guza piętowego – przez kość łódkową i kość klinowatą aż do pierwszej głowy kości śródstopia
1 – 3 – łuk podłużny boczny – statyczny – przebiegający od guzowatości kości piętowej – przez V kość śródstopia, kość sześcienną – aż do V głowy kości śródstopia
2 – 3 – łuk poprzeczny przedni – przebiegający przez głowy kości śródstopia – stanowi on podstawę dwunożnego trybu życia i podczas przemieszczania się obniża się. Niemniej podczas stania, stopa powinna opierać się o I i V głowę kości śródstopia.
LINIA LISFRANCA – to łuk przechodzący pomiędzy: kośćmi śródstopia, a kośćmi klinowatymi oraz kością sześcienną
LINIA CHOPARTA – to łuk przechodzący przez szparę stawową pomiędzy kością skokową a kościąłódkową oraz kością piętową a kością sześcienną.
RAZ – DWA – TRZY – (1-2-3) – KOSTNE PUNKTY PODPORU STOPY …
A CO POWODUJE STABILIZACJĘ WYSKLEPIENIA STOPY?
SKLEPIENIE PODŁUŻNE wspierane jest przez:
Stabilizatory bierne (układ więzadłowo – torebkowy): rozcięgno i więzadło podeszwowe (zwłaszcza długie), więzadło piętowo – sześcienne oraz piętowo – łódkowe (to to które podtrzymuje kość skokową)
Stabilizatory czynne (mięśnie) – decydujące o przetaczaniu stopy, przenoszeniu obciążenia i stabilizacji podczas ruchu: : mięśnie łydki: piszczelowy przedni i tylni, strzałkowy długi, podeszwowy
SKLEPIENIE POPRZECZNE STOPY wspierane jest przez:
Stabilizatory bierne (układ więzadłowo–torebkowy): więzadła podeszwowe poprzeczne (głębokie śródstopia), które łączą wszystkie głowy kości śródstopia
Stabilizatory czynne stopy (układ mięśniowy): mięsień strzałkowy długi, piszczelowy tylni, przywodziciel i odwodziciel palucha.
POWTÓRZMY…
Rozcięgno podeszwowe
Więzadło podeszwowe długie
Więzadło piętowo-łódkowe podeszwowe
Kierunek rozciągania łuków podłużnych stopy
Ścięgno Achillesa
Linia naprężenia stopy
ZWRÓĆ UWAGĘ!
Na prawidłowe wysklepienie stopy mają wpływ nie tylko struktury podeszwowe (kości, stawy, mięśnie i powięzi) – W WYSKLEPIENIU STOPY CZYNNY UDZIAŁ BIORĄ STRUKTURY MIĘŚNIOWO – POWIĘZIOWE ŁYDKI … dlatego też ważne aby w terapii łuków stopy wziąć je pod uwagę.