Hipergranulacja

jest odpowiedzią tkanek na długotrwałe działanie czynników drażniących. Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki, zastosowanie właściwych środków terapeutycznych oraz skuteczne usuniecie elementów drażniących daje realną szansę ustąpienia objawów patologicznych oraz dolegliwości.

Poniżej prezentujemy opis przedstawiający przykładowe postępowanie w przypadku hipergranulacji z objawami wskazującymi na zanokcicę – paronychium, jako szczególną postać zastrzału (panaritium).

Przypadek zabiegowy

Mężczyzna lat 22. W wywiadzie podologicznym, za prawdopodobne czynniki przyczynowe, uznano wzmożoną potliwość stóp i brak odpowiedniej higieny, wrażliwość tkanek około paznokciowych, niewłaściwe – zbyt głębokie wycinanie kątów paznokciowych, noszenie ciężkiego i niewygodnego obuwia roboczego.

W obrazie klinicznym, na skutek zaawansowanego obustronnego wrastania paznokcia stwierdzono rozrost ziarniny z obfitym wysiękiem ropnym i dużym obrzękiem, zasinieniem tkanek oraz bardzo dużą bolesnością. Czynniki te wskazywały na zakażenie bakteryjne. W tym kierunku pacjent był wcześniej leczony farmakologicznie, z zastosowaniem maści przeciwbakteryjnej i azotanu srebra – takie postępowanie nie przyniosło oczekiwanych efektów. Pierwsze objawy i dolegliwości ze strony wrastającego paznokcia zaczęły się już 2 lata przed pierwszą wizytą w gabinecie podologicznym.

Zabieg rozpoczęto od wstępnej dezynfekcji stóp. Aby dotrzeć w głąb rany, do wypełnienia przestrzeni między paznokciem, a hipergranulacją użyto nasączonej preparatem tamponady. Dezynfekcję może poprzedzić ewentualna kąpiel w roztworze nadmanganianu potasu.

Kolejnym krokiem była ocena oraz oczyszczenie wałów i przestrzeni około paznokciowych z tkwiących w żywych tkankach fragmentów wrastającego paznokcia (zbyt radykalne wycięcie może doprowadzić do rozrostu ziarniny!). Po dokładnym oczyszczeniu powierzchnia paznokci została oszlifowana, a brzegi wygładzone.

Rana ponownie została zdezynfekowana, i na koniec przemyta obficie roztworem soli fizjologicznej. Po tych czynnościach przygotowawczych przystąpiono do zabiegu przyżegania ziarniny – kauteryzacji.

Do skoagulowania żywej i patologicznie zmienionej tkanki użyty został kwas. Na tym etapie możliwa stała się aplikacja klamry ortonyksyjnej celem odciążenia wałów paznokciowych.

Na koniec zabiegu w przestrzenie kątów paznokciowych zaaplikowano w postaci tamponady dobrany odpowiednio do charakteru rany jałowy materiał ze srebrem metalicznym. Podczas kolejnych wizyt, zabiegi przebiegały już tylko z użyciem miękkiej tamponady nasączonej preparatem o działaniu przeciwzapalnym i dezynfekującym, a ranę zabezpieczono przepuszczalnym opatrunkiem. Na tym etapie pacjent został poinstruowany w zakresie poprawnego i samodzielnego wykonywania tamponad. Zwłaszcza w przypadku wysięków nawet codzienna wymiana tamponady i opatrunków ma pozytywny wpływ na leczenie. W trakcie zabiegu omówione zostały również zasady właściwej codziennej higieny i dezynfekcji.

Zabiegi podczas dalszych wizyt przebiegały w ten sam sposób, z tą różnicą, że kolejne ewentualne przyżegania żywych tkanek były każdorazowo poprzedzane dokładnym usunięciem pozostałości suchej ziarniny i wszystkich, nadal drażniących skórę elementów paznokcia. Po zaleczeniu ziarniny, do całkowitej regeneracji tkanek około paznokciowych, do stosowania w warunkach domowych, zalecona została maść Bepanthen w połączeniu z tamponadą.

Anna Mosor
PODO-NOVA Specjalistyczna Pielęgnacja Stóp
www.stopomnaratunek.pl